Mijn eerste kop echte koffie na de oorlog smaakte me niet!

‘Als opgroeiende jongen ben ik in de oorlog qua voeding niet echt tekort gekomen. Wel werden bepaalde producten schaars. Tabak bijvoorbeeld, en dat in een tijd dat je als jongen na de lagere school al snel met een sigaretje in de mond liep. Veel mensen begonnen zelf tabak te verbouwen, iets dat trouwens ook voor de oorlog wel gedaan werd. Als de bladeren rijp waren, werden ze van de plant gehaald, aan ijzerdraad geregen en in de schuur opgehangen om te drogen. Daarna, als ze bruin waren, met een scherp mesje fijnsnijden en rollen maar. Handige lui wisten er zelfs sigaren van te maken. Maar veel bijzonders was het niet. Toen koffie nauwelijks meer te krijgen was, maalden we erwten, gerst en andere granen, in zo’n oude handkoffiemolen. Dat maalsel werd dan gebrand en zo kreeg je koffiesurrogaat. Ik kreeg net in die jaren de leeftijd dat ik ook koffie begon te drinken. Mij smaakte die surrogaat wel. Toen ik na de bevrijding mijn eerste kopje echte koffie dronk, vond ik er niks aan…!

We hadden geluk dat de oorlog in mei ’45 afgelopen was, want anders hadden we het jaar daarop niet kunnen oogsten! De laatste oorlogsmaanden was het vanwege de beschietingen niet meer mogelijk om het land te bewerken. De oogst van 1944 hadden we nog op tijd binnen kunnen halen. Maar voor mij was bevrijdingsdag niet echt feest… Mijn vader moest naar Bommel en dus moest Gerritje al ’s morgens vroeg het land op om te ploegen. Kort daarop begon ook de school weer, dus was het met mijn vrijheid helemaal gedaan!

Maar nu zonder gekheid: Ik heb van de bevrijding een vieze smaak in mijn mond overgehouden. Ineens doken er allerlei pseudo-verzetshelden op, in zo’n blauwe overall met een armband met de Nederlandse Leeuw erop. Ik wist niet dat er zoveel bij de Ondergrondse hadden gezeten! En die hielden zich dan bezig met het oppakken, kaalscheren en in optocht door de stad voeren van zogenoemde ‘moffenmeiden’. Natuurlijk, daar zaten wel sletten tussen. Maar ik kende ook meisjes die werkelijk van zo’n Duitse jongen hielden. En er waren er die hun Hollandse vrijer de bons hadden gegeven, zoals dat gebeuren kan. Die knapen zagen nu hun kans schoon om wraak te nemen. Wat een helden! Ik vond het een smerige rotstreek!’